UTICAJ NEUPUĆIVANJA PRETHODNOG PITANJA SUDU PRAVDE EU NA PRAVIČNOST POSTUPKA

Apstrakt

Na osnovu članova 19 UEU i 267 UFEU Sud EU ima nadležnost da u okviru prethodnog postupka tumači pravo EU kako bi se obezbijedilo da se pravila EU na jednak način primjenjuju u svim državama članicama. U ovom radu obradiće se pravila UFEU kojima je regulisan prethodni postupak, sa osvrtom na kriterijume zauzete kroz sudsku praksu Suda EU kao i one date kroz preporuke namjenjene nacionalnim sudovima. Analiziraćemo kada su sudovi država članica u obavezi da postave prethodno pitanje, a kada mogu odlučiti da upute prethodno pitanje Sudu EU, te od kakvog značaja može biti predlog stranke za upućivanje prethodnog pitanja. Nadalje, u radu će se kroz praksu Europskog suda za ljudska prava analizirati propusti nacionalnih sudova država članica prilikom odlučivanja o neupućivanju prethodnog pitanja, a koji utiču na pravičnost postupka u smislu čl. 6 Evropske konvencije o ljudskim pravima. Rezultati istraživanja ovog rada ukazaće na nedostatak propisa država članica i preporuka EU o postupanju nacionalnih sudova povodom predloga stranke za pokretanje prethodnog postupka. U tom smislu, sugerisaće se i analizirati nužnost dopuna nacionalnog zakonodavstva u cilju obezbjeđenja pravičnosti postupka, kroz analizu zakonodavstva Republike Hrvatske. Navedeno istraživanje može poslužiti kao putokaz u zakonodavnim izmjenama u pravnom sistemu Crne Gore u okviru predstojećeg pristupanja EU. Smatramo da prethodno navedeno ima izuzetnu važnost za razumjevanje insitucionalnog okvira Suda EU, te dodatnih obaveza nacionalnih sudova da pravičnost obezbijede i u dijelu postupka koji se odnosi na prethodno pitanje.